در کنار بیماری­‌ها، آفات نیز می­‌توانند مشکلاتی ایجاد کنند.

ویروس موزاییک

مشکل: تعدادی ویروس موزاییک وجود دارد، اما باغبانان به احتمال زیاد با دو مورد مواجه می‌­شوند: ویروس موزاییک گوجه فرنگی و ویروس موزاییک تنباکو. ویروس موزاییک گوجه فرنگی،گیاهان گوجه فرنگی، فلفل، سیب زمینی، سیب، گلابی و گیلاس را آلوده می­‌کند. ویروس موزاییک تنباکو، گیاهان گوجه فرنگی، فلفل، خیار، کاهو، چغندر، گل اطلسی و البته تنباکو را آلوده می­‌کند.

ویروس موزاییک باعث ایجاد برگ­‌های زرد و سبز خالدار می‌­شود که گاهی اوقات پیچ خورده و منحرف می­‌شوند. برخی از گیاهان زردی، توقف رشد، میوه­‌های ناقص و کاهش عملکرد را نشان می­‌دهند. ویروس موزاییک در هوای گرم شایع­‌تر است.

ویروس موزائیک تنباکو:

 (TMV), انگلیسی: Tobacco mosaic virus یک ویروس RNA منفرد مثبت در جنس توباموویروس است که طیف گسترده‌ای از گیاهان، به‌ویژه تنباکو و دیگر اعضای خانوادهٔ بادنجانیان را آلوده می‌کند. این عفونت باعث ایجاد الگوهای مشخصه مانند ایجاد موزائیک شبیه به موزائیک و تغییر رنگ در برگ‌ها می‌شود. TMV نخستین ویروسی بود که کشف شد. اگرچه از اواخر سدهٔ نوزدهم مشخص شده بود که یک بیماری عفونی غیر باکتریایی به محصولات تنباکو آسیب می‌رساند، اما تا سال ۱۹۳۰ این عامل عفونی به عنوان ویروس تعیین نشد. ویروس موزائیک تنباکو نخستین پاتوژن شناخته شده‌ی ویروسی است.

شرایط گسترش بیماری:

ویروس موزاییک دارای دامنه میزبانی وسیعی از جمله بسیاری از گیاهان زراعی و علف‌های هرز می‌باشد. این ویروس از طریق ماشین آلات و کارگران از گیاهان آلوده به بیماری به گیاهان سالم انتقال می‌یابد. همچنین بقایای گیاهی آلوده از محصول قبلی می‌تواند سبب ایجاد بیماری در گیاه گوجه جدید شود. حشرات نیز می‌توانند سبب انتقال بیماری شوند. بذرهای گوجه فرنگی می‌تواند ویروس را منتقل کند.

راه حل: هیچ کنترل شیمیایی وجود ندارد، اما انواع مقاوم وجود دارد. ویروس می‌­تواند برای مدتی در خاک خشک زندگی کند. گیاهان، ریشه و همه‌ی بخش­‌های آلوده را حذف و از بین ببرید و به مدت دو سال از کاشت گیاهان حساس در همان منطقه خودداری کنید. از آنجایی که تنباکو یک ناقل است، سیگاری­‌ها باید قبل از دست زدن به گیاهان دست‌­های خود را کاملا بشویند.

چنانچه ویروس TMV/TOMV مزرعه‌ای را آلوده کند دفع آن بسیار مشکل خواهد بود. بنابراین وجود این ویروس در بقایای گیاهی و نیز در سیگار امری عادی بوده و احتمالا کشاورزان سیگاری خصوصا در هنگام نشاکاری، گوجه فرنگی و بادنجان و فلفل می‌توانند آن را به بوته‌های سالم منتقل نموده و به پراکنش گسترده بیماری TMV تاثیر بگذارند.

لذا تهیه بذر اصلاح شده و ثبت شده و دارای مجوز کنترل گواهی بذر که تحت نظارت موسسه کنترل و گواهی بذر کشور انجام شده این موضوع به حداقل تقلیل پیدا می‌کند.

• اجتناب از کاشت گوجه فرنگی در زمین هایی که محصول قبلی به بیماری موزاییک آلوده بوده است
• رعایت بهداشت کارگران و تجهیزات
• کشت مستقیم می تواند باعث کاهش گسترش ویروس شود.