بیماری بوته میری
علائم بیمارى بوته میری
علائم بیمارى بسته به سن گیاه فرق مىکند. اگر بذر گیاه حساسى، در زمین آلوده به پى تیوم، ریزوکتونیا و غیره کاشته شود جوانه نزده، مىپوسد، یا اینکه جوانه زده، گیاهچه آن قبل از خروج از خاك مورد حمله قرار مىگیرد و از بین مىرود. گیاهچه به علت اینکه بافت استحکامى آن هنوز کامل نشده است بسیار حساس و مناسب براى نفوذ قارچ مىباشد. بنابراین سبز نشدن بذرهاى کاشته شده، یکى از علائم آلودگى به بیمارى بوته میری مىباشد که به این مرحله از بیمارى Pre-emergence damping off مىگویند.
مرگ گیاهچه ممکن است پس از خروج از خاك صورت گیرد. در این صورت محل طوقه و ریشه پوسیده و بسیار نازك مىشود، به طورى که قسمت نازك شده تحمل وزن اندام هوایى گیاهچه را نخواهد داشت و در نتیجه به زمین افتاده، مىپوسد. این مرحله از بیمارى را post-emergence damping off مىگویند. در گیاهان مسنتر علائم بیمارى بوته میری به صورت لکههایى در روى ساقه ظاهر مىگردند. این لکهها ممکن است به هم متصل شده، دور تا دور ساقه را بگیرند و سبب مرگ گیاه شوند، ولى غالباً در این گونه گیاهان ریشههاى فرعى مورد حمله قرار مىگیرند و علائم پژمردگى، کوتولگى و یا مرگ در قسمتهاى هوایى از خود نشان مىدهند. در سال اول کاشت حمله این قارچ کم است، ولی در سالهای بعد خسارت آن زیاد میشود. گاهی اوقات عوامل ساپروفیت به گیاهچه آلوده حمله نموده و باعث پوسیدگی بیشتر میشوند.
میوه بسیارى از گیاهان نظیر خیار، کلم، سیب زمینى، در موقع حمل یا در انبار مورد حمله قارچ پى تیوم قرار میگیرند. سطح خارجى چنین میوه هایى از میسیلیوم قارچ پوشانده شده، سطح داخلى آنها آبکى مىشوند. معمولاً در اواخر فصل رشد در شرایط نا مساعد قارچ براى بقاء خود گامت نر به نام آنتریدى و گامت ماده به نام اگن تولید مىکند و از آمیزش دو گامت نر و ماده سلول تخم به نام ااسپور به وجود مىآید. سیکل بیمارى پس از زمستانگذرانى قارچ به شکل فوق تکرار میشود.
عامل بیمارى بوته میری
عامل بیمارى مرگ گیاهچه یا همان بوته میری، قارچهاى پیتیوم، فیتوفتورا و بعضى از قارچهاى خاکزى دیگر مانند فیوزاریوم، اسکلرو تیوم و ریزو کتونیا مىباشند، ولى غالباً گونههاى قارچ پیتیوم عامل مرگ گیاهچه هستند که یکى از معروفترین گونههاى آن pythium debaryanum مىباشد.
مشکل: بیماری بوته میری که توسط چندین قارچ منتقل شده از خاک ایجاد میشود، در شرایط مرطوب و رطوبت بالای خاک، بیشترین مشکل را ایجاد میکند. نهالها را آلوده کرده و باعث ریزش و پوسیدگی آنها میشود. اغلب در گلخانهها یافت میشود، اما میتواند در فضای باز نیز رخ دهد.
راه حل: هیچ درمانی وجود ندارد، اما میتوانید با اقدامات فرهنگی خوب از آن پیشگیری کنید. از گلدانهای جدید، بستههای سلولی یا سینیها یا آنهایی که با محلول سفید کننده 10 درصد ضد عفونی شدهاند استفاده کنید. با مخلوط خاک گلدان تازه، کیسهای و بدون خاک پر کنید، از ازدحام نهالها خودداری کنید و تهویه مناسب را فراهم کنید.
بیماری بوته میری معمولاً گیاهان تازه کاشته شده را تحت تأثیر قرار میدهد. نکات موفقیت آمیز برای کاشت بذر در داخل خانه را بیاموزید.
پژمردگی فوزاریومی
پژمردگی فوزاریوم یکه توسط قارچهای خاکزی ایجاد میشود، گیاهان زینتی و خوراکی از جمله قرنفل، لوبیا، گوجه فرنگی، نخود و مارچوبه را تحت تاثیر قرار میدهد. این بیماری باعث پژمرده شدن برگها و توقف رشد گیاهان و همچنین پوسیدگی ریشه و گاهی سیاه شدن ساقه میشود. قارچ عامل این بیماری، به ویژه در دمای گرم تابستان فعال است.
راه حل: هیچ کنترل شیمیایی برای باغبان خانگی وجود ندارد، اما ارقام مقاوم به بیماری پژمردگی فوزاریومی وجود دارد. اگر پژمردگی فوزاریومی در جایی از باغ ظاهر شد، گیاهان آلوده را حذف کرده و از بین ببرید و تا پنج سال همان گونه را در آن منطقه نکارید.
مترجم: مونا سلیمانی