تعداد زیاد فرآیندهای موجود در زنجیره های تأمین، این زنجیره ها را در معرض ریسک هایی قرار می دهد. جهت کنترل ریسک در صنعت لجستیک می توان از طریق طرح های پیشگیری و اقدام از این ریسک ها کاسته و یا از آن ها جلوگیری کرد. با وجود این که این امر برای رسیدن به سرانجام، مستلزم یک تلاش هماهنگ در میان بخش های لجستیک، خرید، حقوقی، اجرایی و مالی است، لکن ایجاد فرهنگ پیش گیری نیز در تمام شرکت، امری ضروری می باشد.
هر روز، شرکت های بیشتری با استفاده از سیستمی که اصول زیر را مد نظر قرار بدهد، اهمیت اندازه گیری، نظارت و کنترل خرابی ها، تصادفات و کمبودها در لجستیک را درک می کنند:
- شناسایی ریسک های احتمالی:
به عبارت دیگر، باید هر گونه عاملی که ممکن است بر زنجیره تأمین اثر بگذارد را پیدا کنید؛ به عنوان مثال، بلایای طبیعی، تغییرات در قوانین، از دست دادن تأمین کنندگان، مشکلات پرداخت مالی، اعتصابات و مناسبت ها در مکان ها و ساعات معین.
- ارزیابی و اولویت بندی ریسک ها:
طبق این معیارها، ریسک ها را مرتب کنید:
- نوع: کمّی یا کیفی. کمّی (مبتنی بر اطلاعات تاریخی قابل اندازه گیری و قابل پیش بینی) یا کیفی (بر اساس نظر کارشناسان)
- شدت: ناچیز، متوسط و جدی
- تکرار: صفر، نادر، محتمل یا تقریباً قطعی
- سرعت: توانایی در تشخیص به موقع آن
- پیشگیری و مرتفع کردن ریسک ها:
این امر، شامل ارائه راه حل های ممکن برای کاهش و پیشگیری از ریسک ها می باشد؛ به عنوان مثال، بهبود سیستم های کیفی، به کارگیری بیمه در برابر ریسک ها، داشتن تجهیزات ایمنی و اجرای سیستم های ردیابی و کنترل در سرتاسر زنجیره تأمین. این طرح باید مطابق با شرایط اجتماعی و مالی به روز شود.
- کنترل کردن:
بازبینی مداوم، جهت تأیید اعتبار در صورت تغییر در معیارهای ریسک. یا به عبارت دیگر تغییر در میزان شدت، تکرار یا سرعت ریسک. این کنترل مبتنی بر شاخص های ریسک عملیاتی، آمار فعالیت، داده های مربوط به مناسبت ها و گزارش های کنترلی در میان سایر اطلاعات می باشد.
تدابیری برای کنترل ریسک در صنعت لجستیک
ریسک های موجود در لجستیک کالا می تواند از سوی چندین بازیگر در زنجیره تأمین ایجاد شود؛ در نتیجه، این نوع ریسک می تواند بی شمار و متنوع باشد.
با این وجود، می توان برخی ریسک ها را از طریق اقدامات پیش گیرانه از خود دور نگاه داشته و برخی دیگر را کاهش دهیم. موارد زیر برخی از همین اقدامات اصلی می باشند:
- در مورد حمل و نقل: تحقیق درباره حوادث؛ حسابرسی از شرکت های حمل بار؛ بازرسی وسایل نقلیه؛ انتخاب و آموزش کارکنان؛ نظارت بر سفرها؛ تنظیم حضانت وسایل نقلیه؛ اجرای توقف در برنامه های زمانی؛ به کارگیری سیستم های ارتباطی و موقعیت یاب جغرافیایی؛ هشدارهای خودکار؛ قفل چرخ خودکار؛ و قطع سوخت خودکار.
- در مورد موجودی ها: توزیع موجودی کالا برای تضمین طرح های احتمالی آتی، ضروری است؛ همچنین دانستن اینکه در هر مکان و زمان، چه مقدار موجودی نیاز داریم، پیش بینی صحیح تقاضا، تنظیم حاشیه امن برای ذخایر کالا و کنترل موجودی به صورت لحظه ای نیز ضروری می باشد.
- در مورد برداشت کالا: حضور تیم های چرخشی در مراکز مبدأ و پذیرش کالا و همچنین نگه داشتن لیستی یکپارچه از مشتریان بدون اطلاعات مشروح و پر جزئیات.
- در مورد نرم افزار: تعیین مسیر و قفل آن توسط سیستم
از نظر ﺁماری، در سراسر جهان، هزینه های برآورد شده برای احتمالات وقوع تصادفات و غفلت یا قصور، 5 برابر بیشتر از هزینه های ناشی از به کارگیری این اقدامات پیش گیرانه است. بنابراین، پیشگیری، به همان ترتیبی که تقریبا برای همه مسائل صدق می کند، همیشه بر اساس محاسبات، امری بهتر به نظر می رسد.
راهنمایی برای بهبود کنترل ریسک در صنعت لجستیک
در اینجا برخی نکات را جهت تأثیر بیشتر روند مدیریت ریسک، لیست می کنیم:
- ایجاد شراکت استراتژیک با تأمین کنندگان، به جهت کسب بیشترین بهره از برخی مزایا مانند مزایای مربوط به مقیاس و خدمات اولویت دار.
- تأیید کیفیت و کمیت کالای دریافتی از تأمین کنندگان، مطابق با شروط تعیین شده در قرارداد ها.
- اطمینان حاصل کردن از روند پرداختی حساب ها، تطابق صورت حساب ها با آنچه دقیقا سفارش داده شده و همچنین اجتناب از هرگونه تکرار صورت حساب ها را تضمین می کند.
- داشتن فرآیند ها و تکنولوژی های مناسب، برای جلوگیری از ایجاد وقفه در زنجیره تأمین.
- آگاه بودن از ریسک های جدیدی که با اجرا یا تکامل دادن کانال های فروش متحمل می شویم.
- بیمه کردن محموله در کلیه عملیات ها.
از آنجا که ریسک یک پیشامد غیر منتظره است و در اغلب اوقات، امکان اندازه گیری عواقب حقوقی، کاری و مالی احتمالی ناشی از آن، برای شرکت امکان پذیر نیست؛ داشتن یک شریک لجستیک مانند شرکت سردخانه برای قرار دادن راه حل های مدیریت ریسک بر روی میز، می تواند کمک بزرگی باشد.
سیستم مدیریتی شرکت سردخانه، مزایایی مانند محافظت از خود را در برابر هر گونه تخلف در پروتکل، حذف عامل انسانی در موضوع ریسک، اطلاع یافتن از هر گونه تلاش برای دزدی به صورت لحظه ای و خنثی سازی دستبرد ها ارائه می دهد. علاوه بر این، این سیستم، ابزارهایی را نیز برای سایر جنبه های کلیدی مانند تحلیل بهره وری، کنترل روزهای کاری، حراست از خودرو و مرکز ورود به سیستم ارائه می کند.
منبع: Solistica
مترجم: رامین حیاتی
