پژمردگی ورتیسیلیومی
مشکل: ورتیسیلیوم یک بیماری قارچی است که صدها گونه از درختان، درختچه ها، گیاهان، خوراکی ها و گیاهان زینتی را تحت تاثیر قرار می دهد. عوامل بیماری زا که می توانند سال ها در خاک زندگی کنند، از طریق ریشه به گیاه راه پیدا می کنند و در نهایت سیستم آوندی گیاه میزبان را مسدود می کنند و باعث می شوند که شاخه ها به طور ناگهانی پژمرده شوند و شاخ و برگ ها زرد شده و زودتر از موعد بریزند. همچنین می تواند منجر به توقف رشد شود.
علائم پژمردگی ورتیسیلیوم
این علائم بسته به نوع گیاه متفاوت هستند.
در درختان، علائم می‌توانند در هر زمان ظاهر شوند اما اغلب در هوای گرم و خشک شروع می‌شوند. ممکن است حاشیه برگ‌ها قهوه‌ای شود و به نظر می‌رسد سوخته‌اند. برگ‌ها کوچک‌تر از حد معمول هستند. برگ‌ها ممکن است روی بعضی از شاخه‌های بزرگ درروی تاج یا در کل اطراف درخت پژمرده شوند. سرانجام آن شاخه‌ها می‌میرند. درخت بیش‌ازحد معمول بذر تولید می‌کند.
اگر پوست شاخه‌های دارای برگ‌های پژمرده را بخراشید، متوجه تغییر رنگ راه‌راه چوب زیرین خواهید شد. رنگ آن متفاوت است، از سبز تا سیاه در افراها گرفته تا قهوه‌ای تا سیاه در اقاقیا و سایر درختان. علائم همیشه ثابت نیستند. یک درخت مبتلابه این بیماری ممکن است یک سال علائم خود را نشان دهد و سپس تا زمانی که علائم سال‌ها بعد مجدداً شروع شوند، خوب به نظر برسد؛ درحالی‌که درخت دیگری ممکن است اندکی بعد از ظهور علائم از بین برود.
راه حل:
هیچ قارچ کشی وجود ندارد که گیاه را به‌محض آلوده شدن به ورتیسیلیوم معالجه کند، اما برای پیشگیری از آن می‌توانید چندین کار انجام دهید. قارچ کش ها موثر نیستند اما اقدامات بهداشتی خوب ممکن است کمک کند. گیاهان یکساله، چند ساله و خوراکی آلوده را حذف و از بین ببرید. شاخه های بیمار درختان و درختچه ها را هرس کنید. (وقتی این کار را انجام می دهید، متوجه یک رگه یا لکه ی سبز رنگ در چوب خواهید شد.) استریل کردن ابزارهای برش با محلول سفید کننده ی 10 درصدی بین برش ها نیز مؤثر است.
برای توت‌فرنگی‌ها، ارقام مقاوم در برابر بیماری را انتخاب کنید. با ارزیابی درست، کشت تناوبی را انجام دهید و ارقام حساس توت‌فرنگی را در همان خاکی که در پنج سال گذشته سایر محصولات حساس یا گل‌های چندساله کاشته بودید، نکارید.
خاک باغچه شما باید غنی از مواد مغذی، سست و خوب زهکشی شده باشد. زهکشی ضعیف می‌تواند به‌اندازه بی‌آبی، ریشه‌ها را دچار تنش کند و گیاهان شمارا در برابر قارچ‌ها آسیب‌پذیر کند. کودهایی که ازت بالایی دارند استفاده نکنید اما از کود متعادل یا کودهایی که درصد فسفر بیشتری دارند استفاده کنید.
اطراف سبزی‌های خود را مالچ کنید، این کار باعث کاهش علف‌های هرز می‌شود و خطر صدمه به ریشه‌ها را هنگام شخم زدن خاک به حداقل می‌رساند. از مالچ چوب سخت درخت آلوده استفاده نکنید.
بلافاصله گیاهانی را که در اثر پژمردگی ورتیسیلیوم از بین رفته‌اند بکنید و ریشه‌های آن را نیز از بین ببرید. گیاهان آلوده باید در سطل آشغال انداخته شوند. درختان هم باید یک فرد حرفه‌ای، مانند سرویس انتقال درخت، از بین بروند.
کپک دوده ای
کپک دوده ای به قارچ هایی اطلاق می شود که روی رسوبات چسبنده به نام عسلک که توسط حشرات مکنده روی گیاه باقی می ماند، رشد می کنند. وجود این کپک ها روی برگ ها نه تنها ناخوشایند نیست؛ بلکه مانع فتوسنتز می شود و رشد گیاه را متوقف می کند. برگ های پوشیده شده با کپک دوده ای نیز زودتر می ریزند.
بیماری کپک دوده ای که گاهی کپک فوماژین نیز خوانده می شود به برگ، میوه و سرشاخه های درختان مرکبات حمله می کند. روی برگ ابتدا لکه هایی تیره پدیدار شده و به زودی تمام سطح برگ با لایه های سیاه رنگ پوشیده می شود که در سطح رویی برگ ضخیم تر از سطح زیرین آن است. این لایه سیاه رنگ با مالش انگشت پاک می شود. برگ های به شدت آلوده به تدریج زرد شده و می ریزند. این بیماری معمولاً پس از فعالیت حشرات ترشح کننده عسلک مانند شته ها و شپشک ها بروز می یابد.
راه حل:
برای مقابله با کپک دوده ای باید با حشرات مکنده ی گیاهی که عسلک تولید می کنند مانند شته ها، برگ خوارها و شپشک های آرد آلود مقابله کنید. آنها را با صابون حشره کش یا روغن چریش اسپری کنید. مورچه‌ها برای تغذیه کردن جذب عسلک می‌شوند، بنابراین از حشرات مکنده گیاهی در برابر حشرات شکارچی محافظت می‌کنند که در غیر این صورت روی جمعیت آفت‌ها محافظت می‌کنند. مورچه ها را به دام بیندازید یا با گیاهان چوبی، ترکیب چسبناکی مانند Tanglefoot را در اطراف ساقه ها رنگ کنید.
سمپاشی بر علیه حشرات تولید کننده عسلک در دو یا سه نوبت: 1) اسفند؛ 2) هنگامی که میوه ها به اندازه فندق شدند؛ و 3) شهریور با استفاده از سموم توصیه شده
برای کنترل شپشک می توان از سموم زیر استفاده کرد :
سموم اتیون، کونفیدور (همراه با آبیاری )، بیسکایا، دی متوات، دورسبان
برای کنترل شته نیز از سموم زیر می توان استفاده کرد:
سموم استامی پراید، کنفیدور، پریمور، آکتارا، دیازینون، دی متوات، مونتو، کلوتیانیدین و سیوانتو
مترجم: مونا سلیمانی
